Menü Anasayfa Seyahat Sinema Beşiktaş JK Çizgi Roman

Sanat için spor        Hepsi aynı oranda olmasa bile, spor dalları da aynı sinema gibi kitleleri peşlerinden sürüklerler. Durum böyle olunca özellikle popüler spor dallarının beyazperdeye aktarılması kaçınılmaz hale gelir, çünkü sadece o spor dalına gönül verenlerin izlemesi bile vasat bir filmin gişede yüksek hasılat yapması için yeterli olur. Boks, beysbol, basketbol, futbol ve diğerleri sinemadan az ya da çok nasiplerini almışlardır. Bu derleme, bazısı spor sevgisini bazısı ise kazanma hırsını anlatan filmlerden oluşuyor. Yazan: Güven KAVADARLI

ROCKY

Yönetmen: John G. Avildsen Oyuncular: Sylvester Stallone (Rocky), Talia Shire (Adrian), Burt Young (Paulie), Carl Weathers (Apollo), Burgess Meredith (Mickey), Thayer David (Joe) Yapım Yılı: 1976 Ödül: En İyi Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Kurgu Oscar’ı Devam: Rocky II (1979), Rocky III (1982), Rocky IV (1985), Rocky V (1990), Rocky Balboa (2006), Creed (2015)

       Sinema tarihinin en popüler spor serisini hiç şüphesiz “Rocky” filmleri oluşturur. Sylvester Stallone, dünya şampiyonu ile maç yapma şansını elde eden sıradan bir boksörün hikayesini anlatan senaryosuyla yapımcıların kapısını aşındırdıktan sonra, J. Winkler ve R. Chartoff’u ikna etmeyi başarır. İki yapımcı önce başrolü Burt Reynolds veya James Caan’a vermeyi düşünürler ama genç Stallone buna karşı çıkar ve başrolü kendisinin oynaması gerektiğini söyleyerek bu konuda baskı yapar. Sonunda istediğini elde eden Stallone’nin, o zamana kadar tanınmamış bir yönetmen olan John G. Avildsen tarafından sinemaya aktarılan senaryosu büyük bir başarı elde eder. Sadece 960 bin dolara mal olan ve 28 günde tamamlanan film, 50 milyon dolar hasılat yapmakla kalmaz, aynı zamanda “Bound for Glory”, “All the President’s Men-Başkanın Bütün Adamları”, “Network-Şebeke” ve “Taxi Driver-Taksi Şoförü” gibi önemli filmleri geride bırakarak Oscar ödülüne de ulaşır. Aynı “Rocky Balboa” gibi Stallone de eline geçen fırsatı en iyi şekilde değerlendirmiş ve kendisini büyük bir star yapacak olan merdivenleri çıkmaya başlamıştır. Film aldığı üç ödül dışında, en iyi erkek oyuncu (Stallone), en iyi kadın oyuncu (Talia Shire), en iyi yardımcı erkek oyuncu (Burgess Meredith ve Burt Young), en iyi özgün senaryo (Stallone), en iyi özgün şarkı (Bill Conti) ve en iyi ses dallarında da Oscar’a aday gösterilir. Teknik açıdan 1976 yılına kadarki en başarılı boks filmi olan “Rocky”de, Rocky Balboa’nın kafası önde rakibinin üstüne yürüyen tarzından çok, Carl Weathers tarafından canlandırılan Apollo Creed’in efsanevi boksör Muhammed Ali’yi andıran stili filme gerçeklik katar.

 

Boks ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Champ (1931), Champion (1949), The Champ (1979), Raging Bull (1980), The Boxer (1997), Snake Eyes (1988), The Hurricane (1999), Undisputed (2002), Million Dollar Baby (2004), Cinderella Man (2005)

 

 

DÜŞLER TARLASI (FIELD OF DREAMS)

Yönetmen: Phil Alden Robinson Oyuncular: Kevin Costner (Ray), Amy Madigan (Annie), Gaby Hoffmann (Karin), Ray Liotta (Pabuçsuz Joe Jackson), James Earl Jones (Terence Mann), Burt Lancaster (Dr. Graham) Yapım Yılı: 1989

       “Düşler Tarlası”nda Kevin Costner’ı, durmadan zihninde yankılanan “eğer inşa edersen, o gelecek” cümlesi yüzünden mısır tarlasının ortasına bir beysbol sahası kuran çiftçi Ray rolünde izliyoruz. Ray sahayı inşa ettikten sonra, yıllar önce şike yaptıkları gerekçesiyle ligden ihraç edilen “Pabuçsuz” Joe Jackson ve takım arkadaşlarının ruhları beysbol oynamak için öte taraftan gelirler. Ray için daha önemli olansa yıllar önce kaybettiği babasıyla karşılıklı beysbol oynama şansını elde edecek olmasıdır. “Düşler Tarlası” aslında sadece beysbola değil, herhangi bir spor dalına karşı duyulan sevginin, saygının ve hayranlığın ifade edildiği çok başarılı bir film... Amerikalılar için nasıl ki beysbol nesiller arasında köprü kuran, farklı sınıflardan insanları kaynaştıran bir unsursa, bizim için de futbol aynı konumda ve onların beysbola karşı besledikleri tüm duyguları biz futbol için hissetmekteyiz. Film, sporun bir ailenin erkek fertleri arasındaki duygusal yakınlaşmayı nasıl arttırdığına ve baba-oğul’un bir çok farklı şeyi birbirlerine sadece o spor dalı aracılığıyla nasıl aktardığına da işaret ediyor. Sinema tarihinin en güzel filmlerinden biri olan “Düşler Tarlası” en iyi film, en iyi uyarlama senaryo ve en iyi özgün müzik (James Horner) dallarında Oscar’a aday gösterildi. Sevdiği spor dalında başarılı olmayı hayal etmemiş tek bir erkek çocuk bile yoktur öyle değil mi?

 

Beysbol ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Natural (1984), Bull Durham (1988), Mr. Baseball (1992), The Naked Gun (1988), For Love of the Game (1999), A League of Their Own (1992)

 

 

ZAFERE KAÇIŞ (VICTORY)

Yönetmen: John Huston Oyuncular: Michael Caine (Kaptan John), Sylvester Stallone (Robert), Max von Sydow (Binbaşı Karl von Steiner), Pele (Luis), Bobby Moore (Terry), Osvaldo Ardiles (Carlos) Yapım Yılı: 1981

       Futbol ve sinema, bir araya gelme fırsatını çok az elde edebilen iki popüler olaydır. Bunun en önemli nedeni olarak sinema endüstrisinin kalbinin attığı Amerika’da futbolun yaygın bir spor dalı olmaması gösterilebilir. Usta yönetmen John Huston tarafından yönetilen “Zafere Kaçış”, İkinci Dünya Savaşı sırasında esir kampına düşen ünlü futbolcular tarafından kurulan bir takımın, Alman Milli Takımı’yla karşı karşıya gelmesini anlatıyor. Sylvester Stallone’yi, takımın sakatlanan kalecisinin yerine geçen bir esir rolünde izliyoruz. İlk yarıyı 4-1 geride tamamlayan kahramanlarımız, maçın devre arasında kaçma fırsatları olmasına rağmen bunu yapmazlar ve sahaya çıkarak hakeme rağmen maçı berabere bitirmeyi başarırlar. Michael Caine’in kaptanlık pozu bandını taktığı takımda Pele, Bobby Moore, Osvaldo Ardiles, Kazimierz Deyna, Paul Van Himst gibi adlarını futbol tarihine altın harflerle yazdıran oyuncular yer alıyor. Filmin doruk noktasını ise Pele’nin, Bill Conti’nin müziği eşliğinde attığı unutulmaz roveşata oluşturuyor. “Escape to Victory” adıyla da bilinen “Zafere Kaçış” aslında, Macar yönetmen Zoltan Fabri’nin 1962 yılında yönettiği “Two Half Times In Hell-Cehennemde 2 Devre” filminin yeniden çevrimi.

 

Futbol ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Two Half Times in Hell (1962), İnek Şaban (1978), Gol Kralı (1980), Taçsız Kral (1985), Dar Alanda Kısa Paslaşmalar (2000), Goal! (2005), A.R.O.G (2008)

 

 

KAZANMA HIRSI (ANY GIVEN SUNDAY)

Yönetmen: Oliver Stone Oyuncular: Al Pacino (Tony), Cameron Diaz (Christina), Jamie Foxx (Willie), Dennis Quaid (Jack), James Woods (Dr. Harvey), Elizabeth Berkley (Mandy), Lauren Holly (Cindy), LL Cool J (Julian) Yapım Yılı: 1999

       Yurdumuz insanına oldukça yabancı sayılan Amerikan futbolunu tüm sertliği ve aksiyonu ile beyazperdeye taşıyan “Kazanma Hırsı”, 162 dakikalık süresinin yarısını oyun alanında geçiriyor. Amerikan futbolunu konu alan bir filmin hızlı kurguyu, hareketli kamerayı ve şiddet dolu bir anlatımı seven yönetmen Oliver Stone için biçilmiş kaftan olduğu bir gerçek... Stone, zorlu bir filmin altından başarıyla kalkıyor ve gözü fırlayan oyuncu türünden sahnelerle her zamanki sert üslubunu devam ettiriyor. Al Pacino’nun Fatih Terim misali hırslı ve karizmatik bir teknik adam portresi çizdiği filmde, “Ben-Hur” filminin ünlü yarış sahnesine de ilginç bir şekilde göndermede bulunuluyor. “Ben-Hur”un Oscar ödüllü oyuncusu Charlton Heston’da küçük bir rolle filmde boy gösteriyor.

 

Amerikan futbolu ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Flash Gordon (1980), Wildcats (1986), Jerry Maguire (1996), The Waterboy (1998), Remember the Titans (2000), The Longest Yard (2005), Invincible (2006), The Express (2008)

 

 

KAZANMA ARZUSU (HOOSIERS)

Yönetmen: David Anspaugh Oyuncular: Gene Hackman (Coach Norman Dale), Barbara Hershey (Myra), Dennis Hopper (Shooter), Sheb Wooley (Cletus), Fern Parsons (Opal), Brad Boyle (Whit) Yapım Yılı: 1986

       Coach Norman Dale, Indiana’daki bir kasaba lisesinin basket takımının başına getirilir. Bu görev, Norman’ın kendini ispat etmesi için son şansıdır. Kasaba halkının güvenini kazanmak için zorlu bir mücadele vermek zorunda kalan kurt hoca, küskün oyuncuları takımla barıştırdıktan sonra bir mucize gerçekleştirir ve takımını eyalet şampiyonu yapmayı başarır. 1950’lerde geçen “Kazanma Arzusu”, usta oyuncuları ve basket maçı sahnelerinin dinamizmi sayesinde sinemaseverleri avcuna almayı başarıyor. Amerika’nın hayaller ülkesi olduğunu vurgulayan ve “Best Shot” adıyla da bilinen film, en iyi yardımcı erkek oyuncu (Dennis Hopper) ve en iyi özgün müzik (Jerry Goldsmith) dallarında Oscar’a aday gösterildi.

 

Basketbol ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Teen Wolf (1985), Blue Chips (1994), White Men Can't Jump (1992), Space Jam (1996)

 

 

AŞKIN GÜCÜ (TIN CUP)

Yönetmen: Ron Shelton Oyuncular: Kevin Costner (Roy), Rene Russo (Dr. Molly), Don Johnson (David), Cheech Marin (Romeo), Linda Hart (Doreen), Dennis Burkley (Earl) Yapım Yılı: 1996

       “Düşler Tarlası”, “Boğa Durham” ve “For the Love of the Game”de beysbola olan sevgisini dile getiren Kevin Costner, bu defa golf sopasına sarılıyor. Roy, tüm yeteneğine rağmen inatçı ve saplantılı karakteri yüzünden hak ettiği başarılara bir türlü ulaşamayan bir golf hocasıdır. Kendisinden ders almaya gelen psikolog Molly’ye aşık olan Roy, Molly’nin golfçü sevgilisinin haddini bildirmek için önemli bir turnuvaya katılma kararı alır. Fakat çok yaklaştığı zaferi kazanmasına engel olan karakteri tarihe geçmesini sağlayacaktır. “Can çıkar huy çıkmaz” ve “inandığınız yoldan asla şaşmayın” mesajlarını veren film, golfle tanışmak isteyenler için ideal bir yapım.

 

Golf ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Caddyshack (1980), Falling Down (1993), The Greatest Game Ever Played (2005), I am Legend (2007), Recep İvedik 2 (2009)

 

 

PARANIN RENGİ (THE COLOR OF MONEY)

Yönetmen: Martin Scorsese Oyuncular: Paul Newman (Eddie), Tom Cruise (Vincent), Mary Elizabeth Mastrantonio (Carmen), Helen Shaver (Janelle), John Turturro (Julian), Bill Cobbs (Orvis) Yapım Yılı: 1986 Ödül: En İyi Erkek Oyuncu Oscar’ı (Paul Newman)

       Eski bir bilardo kurdu olan Eddie, yeteneğine inandığı ve kendi gençliğine benzettiği Vincent adlı bir genci himayesine alır. Fakat genç bilardocu zaman geçtikçe azla yetinmesini bilmeyip isyan bayrağı çekince, öğretmen ve öğrenci bir anda rakip oluverirler. Dik kafalı tüm gençlerin aynı hataları yaptıklarını, akılları başlarına geldiğinde ise artık yaşlandıklarını fark etmelerini anlatan “Paranın Rengi”, Paul Newman’ın hayatında özel bir yer tutar. Kariyeri boyunca tam sekiz defa Oscar ödülüne aday gösterilen Newman, bu heykelciğe kavuşmak için 61 yaşına kadar beklemek zorunda kalır. Daha dramatik olansa Newman’ın kendisine Oscar ödülü kazandıran rolü aslında henüz 36 yaşındayken zaten oynamış olması. “Paranın Rengi”, Newman’ı tekrar, 1961 yılında “The Hustler” adlı filmde gençliğini canlandırdığı “Hızlı” Eddie Felson karakterine büründürür. Günümüz sinemasının en önemli isimlerinden Martin Scorsese’in yönettiği film en iyi kadın oyuncu (Mary Elizabeth Mastrantonio), en iyi uyarlama senaryo ve en iyi sanat yönetimi dallarında da Oscar’a aday gösterildi.

 

Bilardo ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Hustler (1961)

 

 

RAPTİYE (KINGPIN)

Yönetmen: Farrelly Kardeşler Oyuncular: Woody Harrelson (Roy), Randy Quaid (Ishmael), Vanessa Angel (Claudia), Bill Murray (Ernie), Chris Elliott (Kumarbaz), William Jordan (Mr. Boorg) Yapım Yılı: 1996

       “Salak ile Avanak”, “Ah Mary, Vah Mary” ve “Ben, Kendim ve Sevgilim” filmlerinin yaratıcıları olan Farrelly Kardeşler, “Raptiye”de bowling’e el atıyorlar. 1979 yılında eyalet bowling şampiyonluğuna ulaşan Roy, yanlış insanlara bulaştığı için tek elini kaybeder. Bowling malzemeleri satarak geçinmeye başlayan ve son derece mutsuz olan Roy’un hayatı, Ishmael adlı yetenekli bir gençle ekip oluşturmasıyla birlikte tekrar renklenecektir. Farrelly Kardeşler’in diğer filmleri kadar eğlenceli olan bu filmin az tanınmasının nedeni belki de, filmin Jim Carrey veya Cameron Diaz gibi bir yıldıza sahip olmamasıdır. Aslında Bill Murray ve Randy Quaid gibi tecrübeli komedi oyuncuları filmi izlenmeye değer kılıyorlar.

 

Bowling ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Beverly Hillbillies (1993), The Flintstones (1994), The Big Lebowski (1998)

 

 

ATEŞ ARABALARI (CHARIOTS OF FIRE)

Yönetmen: Hugh Hudson Oyuncular: Ben Cross (Harold Abrahams), Ian Charleson (Eric Liddell), Nigel Havers (Lord Andrew), Ian Holm (Sam), John Gielgud, Lindsay Anderson, Nigel Davenport (Lord Birkenhead) Yapım Yılı: 1981 Ödül: En İyi Film, En İyi Özgün Senaryo, En İyi Kostüm, En İyi Müzik Oscar’ı (Vangelis)

       Tüm zamanların en iyi spor filmlerinden biri olan “Ateş Arabaları”, 1968 yılındaki “Oliver”dan sonra En İyi Film Oscar’ını kazanan ikinci İngiliz filmidir. Film, iki dünya savaşı arasındaki Paris Olimpiyatları’nda altın madalya kazanan Harold Abrahams ve Eric Liddell adlı İngiliz atletlerin gerçek hayat öykülerini anlatır. Abrahams 100 metrede, Liddell ise 400 metrede büyük zorlukları aşarak birinciliğe ulaşırlar. “Ateş Arabaları” ise “Atlantic City”, “On Golden Pond-Altın Gölün Üstünde”, “Raiders of the Lost Ark-Kutsal Hazine Avcıları” ve “Reds-Kızıllar”ı geride bırakarak En İyi Film Oscar’ına ulaşmayı başarır. Film, en iyi yönetmen ve en iyi yardımcı erkek oyuncu (Ian Holm) dallarında da aynı ödüle aday gösterilir. Vangelis’in etkili müziğinin, filmin başarısında önemli rol oynadığı inkar edilemez.

 

Atletizm ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Jesse Owens Story (1984 / TV filmi), The Loneliness of the Long Distance Runner (1962)

 

 

ÜŞÜTÜK POPOLAR (COOL RUNNINGS)

Yönetmen: Jon Turteltaub Oyuncular: Leon Robinson (Derrice), Doug E. Doug (Sanka), Rawle D. Lewis (Junior), Malik Yoba (Yul Brenner), John Candy (Irv Blitzer), Raymond J. Barry (Kurt) Yapım Yılı: 1993

       Jamaikalı üç atlet olimpiyatlara katılmak için tek şansları olan seçmeler esnasında birbirlerine takılırlar ve tüm şanslarını kaybederler. Aralarına dördüncü bir kişiyi daha alan kafadarlar, yaz olimpiyatlarından elenmenin acısını kış oyunlarına katılarak çıkarmaya kararlıdırlar. Böylece gözden düşmüş eski bir antrenörün yönetiminde Jamaika’nın ilk kızak takımını oluştururlar. Usta komedyen John Candy’nin ölmeden önceki son filmlerinden olan “Üşütük Popolar” gerçek bir olaydan uyarlanmış. Aslında Jamaikalı bir kızak takımı olması fikri bile yeterince komik ama film sadece buna güvenmiyor ve oldukça eğlenceli sahneleri ard arda sıralıyor. İri kıyım, dazlak zenci karakterin adının Yul Brenner olmasına dikkat!

 

Kış sporları ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: For Your Eyes Only (1981), The Cutting Edge (1992)

 

 

YILDIRIM GÜNLERİ (DAYS OF THUNDER)

Yönetmen: Tony Scott Oyuncular: Tom Cruise (Cole), Robert Duvall (Harry), Randy Quaid (Tim), Nicole Kidman (Dr. Claire), Cary Elwes (Russ), Michael Rooker (Rowdy) Yapım Yılı: 1990

       Sadece insanların değil kullandıkları araçların performanslarının da yarışı kazanmakta çok önemli rol oynamasından dolayı, motor sporları diğer spor dallarından ayrılır. “Top Gun” filminin yapımcılarının, yönetmeninin ve başrol oyuncusunun tekrar bir araya geldikleri “Yıldırım Günleri”, otomobil yarışlarına gönül verenlerin el üstünde tuttukları bir film... Aynı “Kazanma Hırsı”nda olduğu gibi tam yönetmenini bulan bir film olduğunu söyleyebiliriz. Tony Scott, kısa planlardan oluşan hızlı çekimleriyle bu tür yarışların heyecanını ve karmaşasını yansıtmayı en iyi şekilde başarıyor. Nicole Kidman’ın canlandırdığı Dr. Claire karakterinin bu spora olan hayranlığını görüp de, yarış pilotu olmayı dilememek gerçekten çok zor... Cruise ve Kidman bu filmden sonra evlenmeye karar verirler. Film en iyi ses dalında Oscar’a aday gösterildi.

 

Otomobil sporları ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: The Great Race (1965), Pit Stop (1969), The Love Bug (1968), Le Mans (1971), The Cannonball Run (1981), Driven (2001), Speed Racer (2008)

 

 

KIZLAR SAHADA (A LEAGUE OF THEIR OWN)

Yönetmen: Penny Marshall Oyuncular: Tom Hanks (Jimmy Dugan), Geena Davis (Dottie), Lory Petty (Kit), Madonna (Mae), Rosie O’Donnell (Doris), Tracy Reiner (Betty) Yapım Yılı: 1992

       Sırada erkek sporu olarak bilinen beysbola el atan kadınların öyküsünün anlatıldığı “Kızlar Sahada” var. Film gerçek bir öyküye dayanıyor. İkinci Dünya Savaşı sırasında erkek beysbolcular cepheye gidince, halka moral vermesi için 1943 yılında AAGPBL (All American Girls Professional Baseball League) adı altında kadınlar beysbol ligi kurulur. Bu lig varlığını savaşın bitmesinden sonra 1954 yılına kadar korur. Tom Hanks eski bir beysbol starı olan ayyaş antrenör Jimmy Dugan rolüyle karşımıza çıkıyor. Madonna dahil tüm oyuncuların başarılı bir performans sergiledikleri film, daha sonra yayınlanacak bir TV serisine de ilham kaynağı olur.

 

Kadın sporcular ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Million Dollar Baby (2004), Personal Best (1982), The Long Run (2000)

 

 

ÖLÜM PATENİ (ROLLERBALL)

Yönetmen: Norman Jewison Oyuncular: James Caan (Jonathan), John Houseman (Bartholomew), Maud Adams (Ella), Moses Gunn (Cletus), Burt Kwouk (Doktor), Ralph Richardson (Kütüphaneci) Yapım Yılı: 1975

       Derlemeyi gelecekte yapılacağı öngörülen fantastik bir spor dalıyla noktalıyoruz. Amerikan futbolunun sert bir spor olduğunu düşünenler, bir de William Harrison’ın “Rollerball Murders” hikayesinden uyarlanan “Ölüm Pateni”ni izlesinler. Kapalı bir spor salonunun yuvarlak sahasında, küçük demir bir topun peşinden patenlerle gidilen ve topun pisti çevreleyen duvarda duran kaleye atılmasıyla sayı alınan bu sporun en önemli özelliği her türlü sertliğin serbest olması. Patenli ve motosikletli oyunculardan oluşan takımlar, çivili eldivenleri ile birbirlerine acımasızca girişirler. Ölüm bu oyunun doğal bir parçasıdır. Filmde James Caan bu sporun en başarılı temsilcisi olan Jonathan’ı canlandırıyor. “Predator” ve “Die Hard-Zor Ölüm” filmlerinin yönetmeni John McTiernan, henüz başında olduğumuz 21. yüzyıl üzerine başarılı bir fantastik deneme olan bu filmin yeniden çevriminde kamera arkasına geçen isim oldu. Ancak film beklentileri karşılayamadı.

 

Fantastik sporlar ile bağlantılı diğer filmlerden seçmeler: Death Race 2000 (1975), Deathsport (1978), The Blood of Heroes (1989), Robot Jox (1990), BASEketball (1998)

 

 

Paylaşın