Sinemanın saydam kahramanları
Hayalet öyküleri sinemanın vazgeçemediği türlerden biridir. Onlara
inansanız da inanmasanız da, düşüncesi bile tüylerinizi ürpertmek
için yeterli olur. Sinema tarihinde hayaletler sadece korkutmak için
ele alınmadılar. Komik, trajik, hatta erotik hayalet öyküleriyle de
karşılaştık. Derlemede bu filmlerden bazılarına daha yakından göz
atıyoruz.
Yazan: Güven KAVADARLI
|
13
HAYALET (13 GHOSTS)
Yönetmen: William Castle Oyuncular: Charles Herbert (Buck), Jo Morrow (Medea), Martin Milner
(Ben), Rosemary DeCamp (Hilda), Donald Woods (Cyrus) Yapım
Yılı: 1960
Klasik bir konusu olan, tipik bir William Castle
prodüksiyonu... Hayaletlerle dolu eve taşınan aile ile birlikte
soğuk terler dökeriz. Korku filmlerini pazarlamadaki başarısıyla
efsane olan Castle, bu filminde Illusion-O adını verdiği bir
teknik kullanır. Filmi izlemeye gelen sinemaseverlere bir
tarafında mavi, diğer tarafında ise kırmızı selofan bulunan
gözlükler dağıtılır ve filmdeki sahne mavimsi bir renge
büründüğü zaman bu gözlüğü takmaları söylenir. Castle filmin
başında, hayaletlere inanların gözlüğün kırmızı,
inanmayanlarınsa mavi tarafından bakmaları talimatını verir. Söz
konusu sahne geldiğinde kırmızı taraftan bakanlar filmdeki
hayaletleri görebilirken, mavi selofan onların görülmesini
engeller. Filmin etki gücünü arttıran en vurucu olaysa sona
saklanır. Tekrar gözüken Castle, cesareti olanların gece evde
yalnız başlarınayken karanlık bir odada bu gözlüğü takmalarını
ve kırmızı tarafından bakmalarını söyler. Robert Zemeckis ve
Joel Silverın kurdukları Dark Castle şirketi
2001 yılında "Thir13en Ghosts" adıyla bu
filmin yeniden çevrimini gerçekleştirdi.
 THE
CHANGELING
Yönetmen: Peter Medak Oyuncular: George C. Scott (John Russell), Trish Van Devere
(Claire), Melvyn Douglas (Joe), John Colicos (DeWitt), Jean
Marsh (Joanna Russell), Barry Morse (Dr. Pemberton) Yapım Yılı: 1979
Eşini ve kızını trajik bir kazada kaybeden kompozitör
John Russell, yeni besteler yapmak ve hayatını tekrar düzene
sokmak için yeni bir konağa taşınır. Bazı ürkütücü olaylar
sonucu evde bir çocuğun hayaletinin varlığını fark eder. Çocuğun
kimliğini araştıran Johnun eski bir yanlışı düzeltmesi
gerekecektir. Fransızca adı L Enfant du diable olan Kanada
yapımı film çok kişi tarafından bilinmese de, izleyenlerin bir
daha asla unutamayacakları derecede tedirgin edici bir atmosfere
sahip. Kendi adıma tüm zamanların en tüyler ürpertici filmi
seçtiğim The Changeling, ülkesinde pek çok ödül kazandı. Daha
çok General Patton olarak hatırlanan ve yakın geçmişte hayata
gözlerini yuman George C. Scottın, başrollerini karısı Trish
Van Devere ile paylaştığı film, Melvyn Douglasın da rol aldığı
son yapım olma özelliğine sahip.
SİS
(THE FOG)
Yönetmen: John Carpenter Oyuncular: Adrienne Barbeau (Stevie), Hal Holbrook (Malone),
Janet Leigh (Kathy), Jamie Lee Curtis (Elizabeth), John Houseman
(Machen), Tommy Atkins (Nick) Yapım Yılı: 1980
Küçük bir sahil kasabasına çöken sis beraberinde ölümü de
getirmektedir. Sisteki hayaletler yollarına çıkan herkesi
sorgusuz sualsiz öldürürler. Film, hayaletlerin neden böyle bir
davranış sergilediğini açıklamaya çalışmaksızın, sadece
hikayesini en etkili biçimde anlatmaya gayret ediyor.
Halloween, Christine, The Thing ve In the Mouth of
Madness-Çılgınlığın Ötesinde gibi başarılı korku filmlerinin
yönetmeni John Carpenter, Sisin tedirgin edici müziklerine de
imzasını atıyor. Bir dönem korku filmlerinin kraliçesi ilan
edilen Jamie Lee Curtis, bu filmde de can derdinde!
KÖTÜ RUH (POLTERGEIST)
Yönetmen: Tobe Hooper Oyuncular: Craig T. Nelson (Steve), JoBeth Williams (Diane),
Beatrice Straight (Dr. Lesh), Dominique Dunne (Dana), Oliver
Robins (Robbie), Zelda Rubinstein (Tangina) Yapım Yılı:
1982 Devam: Poltergeist II (1986), Poltergeist III (1988)
Aileyi tehdit eden hayaletleri konu alan etkileyici
ve başarılı bir film... Kendi halindeki ailenin evini istila
eden ruhlar, 5 yaşındaki küçük kızı kaçırırlar. Gösterildiği
dönemde oldukça ses getiren bu filmin ünlü oyuncuları yok belki
ama Steven Spielberg gibi bir yapımcısı, Tobe Hooper gibi bir
yönetmeni ve müthiş özel efektleri var. Aynı zamanda filmin
senaryo yazarlarından biri de olan Spielbergin, el attığı her
şeyi başarıya götürdüğü bilinen bir olay... Daha az bilinense
The Texas Chainsaw Massacre-Teksas Kasabı, Salems Lot ve
The Manglergibi başarılı korku filmlerine imza atan Tobe
Hooperın bu konudaki yeteneği... Film en iyi müzik (Jerry
Goldsmith), ses efektleri ve görsel efektler dallarında Oscara
aday gösterildi.
PERİLİ
EV (THE HAUNTING)
Yönetmen: Jan de Bont Oyuncular: Lili Taylor (Eleanor), Catharine Zeta-Jones
(Theodora), Liam Neeson (Dr. David Marrow), Owen Wilson (Luke
Sanderson), Bruce Dern (Mr. Dudley), Marian Seldes (Mrs. Dudley)
Yapım Yılı: 1999 Orijinali: The Haunting
(1963)
İnsanların korku anında sergiledikleri davranış
biçimlerini araştıran bir bilim adamı, büyük bir malikaneye
davet ettiği denekler üzerinde çalışırken kontrolü dışında
olaylar yaşanmaya başlar. Speed-Hız Tuzağı ve Twister
filmlerinin yönetmeni Jan de Bont, oldukça geniş bütçeye sahip
bu filminde de izleyenleri heyecandan soluksuz bırakmayı
hedefliyor. Bir korku filminden çok hızlı bir aksiyon havasını
taşıyan film, Shirley Jacksonın The Haunting of Hill House
adlı romanından uyarlanmış. Aynı roman ilkk defa 1963 yılında
Robert Wise tarafından The Haunting-Lanetli Ev adıyla sinemaya
uyarlanmıştı.
LANETLİ
TEPE (HOUSE ON HAUNTED HILL)
Yönetmen: William Malone Oyuncular: Geoffrey Rush (Steven H. Price), Famke Janssen
(Evelyn S. Price), Taye Diggs (Eddie), Peter Gallagher (Donald),
Chris Kattan (Watson) Yapım Yılı: 1999 Orijinali:
House on Haunted Hill (1958)
Eğlence peşindeki zengin bir lunapark sahibi, lanetli
olduğuna inanılan bir evde tek gece boyunca sağ kalmayı
başaranlara bir milyon dolar vereceği vaadinde bulunur.
Hesaplamadığı şey ise evin gerçekten lanetli olduğudur. Dark
Castle şirketinin yeniden beyazperdeye uyarladığı ilk William
Castle klasiği olan film, özellikle jeneriği ve giriş sahnesiyle
korkutucu olmayı başarıyor. Geoffrey Rush, orijinal filmdeki
Vincent Priceın rolünü üstleniyor. 1958 tarihli orijinal filmin
gösterimi sırasında Castle, Emergo adını verdiği
buluşuyla yine seyircinin ilgisini çekmeyi hedefler. Buluşun
içeriği, filmin en heyecanlı anında sinema perdesinin yanına
yerleştirilen siyah kutudan fırlayan 3.5 metrelik bir iskeletin,
iplerle kontrol edilerek seyircilerin üstünden geçirilmesinden
ibaret!
BEN ÇAĞIRMADIM (BLITHE SPIRIT)
Yönetmen: David Lean Oyuncular: Rex Harrison (Charles), Constance Cummings (Ruth),
Margaret Rutherford (Madame Arcati), Kay Hammond (Elvira), Hugh
Wakefield (Dr. Bradman) Yapım Yılı: 1945 Ödül: En
İyi Görsel Efekt Oscarı
Belki de bizdeki Ruhsar dizisine esin kaynağı olan
İngiltere yapımı film, Noel Cowardın oyunundan uyarlanmış. Yeni
evli bir adamın uzun zaman önce ölen karısı geri döner ve
kurduğu yeni hayatı adama zehir etmeye çalışır. Kariyerinin
ilerleyen yıllarında The Bridge on the River Kwai-Kwai
Köprüsü, Lawrence of Arabia-Arabistanlı Lawrence ve Doctor
Zhivago gibi epik filmlere imza atacak olan David Leanin
yönetmenlik kariyerindeki üçüncü film olan Ben Çağırmadım,
önemli oyunculara sahip hoş bir komedi filmi.
HAYALET
AVCILARI (GHOSTBUSTERS)
Yönetmen: Ivan Reitman Oyuncular: Bill Murray (Dr. Peter Venkman), Dan Aykroyd (Dr. Raymond
Stantz), Sigourney Weaver (Dana), Harold Ramis (Dr. Egon
Spengler), Rick Moranis (Louis), Ernie Hudson (Winston) Yapım
Yılı: 1984 Devam: Ghostbusters II (1989)
New Yorkta türeyen hayaletleri avlamayı kendilerine
meslek edinen dört kafadarın maceralarını anlatan film, hedefi
on ikiden vurmayı başarıyor. Özel efektleri sayesinde
korkuturken, oyuncularının sempatisi ile güldüren Hayalet
Avcıları, Hollywood tarihinin ilk geniş bütçeli korku-komedi
filmi... Filmin maliyeti 32 milyon dolar civarı... En iyi şarkı
ve görsel efekt dallarında Oscara aday gösterilen filmin bir
kez devamı çevrildi. Söylentilere göre üçüncü Hayalet Avcıları
filmi de yolda... Ayrıca çizgi film serisi olarak da televizyona
uyarlandı.
SEVİMLİ HAYALET (CASPER)
Yönetmen: Brad Silberling Oyuncular: Christina Ricci (Kat), Bill Pullman (Dr. Harvey),
Cathy Moriarty (Carrigan), Eric Idle (Dibs), Don Novello
(Sarducci) Yapım Yılı: 1995
Paranormal olaylarla ilgilenen dul doktor, kızıyla
beraber hayaletli bir eve taşınır. Doktorun asıl isteği ölen
karısının ruhuyla bağlantı kurmaktır. Kız, Casper adlı insan
canlısı küçük hayaletle arkadaşlık kurarken, doktorun başı
Casperin üç kaba hayalet akrabasının şakalarıyla derttedir.
Dünyaca ünlü çizgi filmin sinema uyarlamasında idari yapımcılığı
Steven Spielberg üstlenmiş. Doğrusu Casper bu vasat filmden daha
fazlasını hak ediyor.
SEVİMLİ
HAYALETLER (THE FRIGHTENERS)
Yönetmen: Peter Jackson Oyuncular: Michael J. Fox (Frank), Trini Alvarado (Lucy), Peter
Dobson (Ray), John Astin (Yargıç), Jeffrey Combs (Milton)
Yapım Yılı: 1996
Bir mimar olan Frank, karısının
ölümüyle sonuçlanan kazadan sonra etrafta dolaşan hayaletler
görmeye başlar. Aralarından arkadaş edindiği iki tanesini
insanları korkutmaları için evlere gönderen Frank, sonra da
gidip olaya müdahale ederek yolunu bulmaktadır. Fakat yeni
türeyen ölümcül bir ruh insanları tek tek öldürmeye başlayınca
işler karışır. Şu sıralar Yüzüklerin Efendisi serisini
çekmekle meşgul olan Peter Jackson, ustası olduğu korku-komedi
türünün bu örneğinden de yüzünün akıyla çıkmayı başarıyor.
HAYALET
(GHOST)
Yönetmen: Jerry Zucker Oyuncular: Patrick Swayze (Sam), Demi Moore (Molly), Whoopi Goldberg
(Oda Mae), Tony Goldwyn (Carl), Rick Aviles (Willie), Vincent
Schiavelli (Metro hayaleti) Yapım Yılı: 1990 Ödül:
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Whoopi Goldberg) ve En İyi Özgün
Senaryo Oscarı
En iyi arkadaşının ihanetine uğrayan Sam, ara sokaklardan
birinde uğradığı saldırı sonucu vurularak ölür. Ama ruhu
sevgilisini terk etmek istemediğinden dolayı cennete giden
ışıklı yola girmekten vazgeçer. İyi insanları gökyüzünden açılan
bir ışık huzmesinin, kötü adamları ise karanlıktan sıyrılan
gölgelerin öte tarafa götürmesi gibi masalımsı öğelerle ele
alınan film, gösterime girdiği yıl sinemaseverlerin kalbini
kazanmakta zorlanmadı. Patrick Swayze ve Demi Mooreun göz
yaşartan duygusallıkları, Whoopi Goldbergin hikayeye kattığı
komedi unsuruyla dengeleniyor. Hayalet, Goldbergin aldığı
ödül dışında en iyi film, kurgu ve müzik (Maurice Jarre)
dallarında da Oscara aday gösterildi.
 HAYALETLER BECEREMEZ (GHOSTS CANT DO IT)
Yönetmen: John Derek Oyuncular: Bo Derek (Katie), Anthony Quinn (Scott), Don Murray
(Winston), Julie Newmar (Angel), Leo Damian (Fausto), Donald
Trump (Kendisi) Yapım Yılı: 1990
Tüm zamanların en kötü filmi olmaya aday olan yapımda Bo
Derek, çok sevdiği kocasının ruhunun tekrar vücut bulmasını
sağlayacak olan mükemmel erkek bedenini arıyor. Söz konusu
kocanın hayaletini canlandıran Anthony Quinnin oyunu,
eleştirmenler tarafından tam bir felaket olarak yorumlandı.
 ALTIN YUMRUK
(NO RETREAT, NO SURRENDER)
Yönetmen: Corey Yuen Oyuncular: Kurt McKinney (Jason), Jean-Claude Van Damme (Ivan),
Kent Lipham (Scott), Timothy D. Baker (Tom), Kathie Sileno (Kelly), Yapım Yılı: 1985 Devam: No Retreat, No
Surrender II (1989), No Retreat, No Surrender 3: Blood Brothers
(1990)
Babasının bacağını sakat bırakıp, karate salonlarına el
koyan kötü adamlardan intikam almayı hedefleyen Jason, kendini
eğitmeye başlar. Yardımına yetişecek kişi ise hayranı olduğu
Bruce Leenin hayaleti olacaktır. Hoş bir fanteziye sahip
önemsiz bir dövüş filmi olan Altın Yumruk, kötü dövüşçüyü
canlandıran Jean-Claude Van Dammeın kariyerindeki ikinci
film... Devam filmlerinin, orijinal filmdeki öyküyle bir
bağlantısı yok. Film, Karate Tiger adıyla da biliniyor. |